کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : جواد محمد زمانی     نوع شعر : مدح و مرثیه     وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن     قالب شعر : غزل    

سبز است باغ نافـله از باغـبانی‌ات            گل کرد عطر عاطفه با مهربانی‌ات

در سایه سار هـمـدلی‌ات بود آفـتاب            روشن شد آب و آینه با همزبانی‌ات


ای انـتـشار صبح از آفـاق جـان تو            ای چشمه سار نـور، دلِ آسمانی‌ات

هر گل به باغ، دفتر تقریر فقه توست            هر بـلبـلی مفـسّر نهـج المـعـانی‌ات

حتی در آن نماز شبی‌که نشسته بود            پـیـدا نـشـد تـشهـدی از نـاتـوانی‌ات

ای آنکه صبح کوفه ز رزم تو شام شد            ای افـتخـار، آینۀ خـطبه خـوانی‌ات

آیا شـکـست خـطـبۀ پـولادی تـو را            بر نیـزه آیـه‌های گـلِ نـاگهـانی‌ات؟

از بس ز کـودکی غـم و داغ دیده‌ای            چـشم کـسی نـدیـد گـل شادمـانی‌ات

از آن سری که در طبق آمد شبی بگو            لبـریـز بوسه بـاد لب خـیـزرانی‌ات

ای زن! به عصر بردگی ما نهیب زن            با شور عـزّت و شـرف آرمـانی‌ات

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید؛ عباراتی همچون عبارت آواره خواندن حضرت زینب در شأن اهل بیت نیست!!

از بس به خار زار غم آواره بوده‌ای            چـشم کـسی نـدیـد گـل شادمـانی‌ات

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : سما روشنائی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

آسمان بی‌شک پُر از تکبیرة‌الاحرام اوست           غـم همیشه تـشنۀ دریـای نا آرام اوست

اوج تـفـسـیـر تـمـام آیـه‌هـای عــاشـقـی           در میان خطبه‌های کربلا تا شام اوست


مثل نام مـرتضی بعد از پـیـمبر دیـده‌ام           هرکجا نام حسین آمد، پس از آن نام اوست

چشم‌هایش هیچ چیزی غیر زیبایی ندید           ما رأیت... اولین و آخرین پیغام اوست

شیعه بی‌تردید بی‌زینب به پایان می‌رسید           در دل ایمانی اگر داریم از اسلام اوست

از نجف تا کربلا موکب به موکب می‌روم           هر کجا پا می‌گذارم سفرۀ اکرام اوست

کـربـلا پـایـان پرچـم داری زینب نبـود           تازه‌ این آغاز خـتم سورۀ انـعـام اوست

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها در وقایع بعد از عاشورا

شاعر : بشری صاحبی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن قالب شعر : غزل

ببین در مشرق نیزه طلوع مه جبین‌ها را           و بشنو نغـمۀ قرآن مقـطوع الوتین‌ها را

ببار ای آسمان كه دختران آفتاب از حجب           به روی چهره می‌گیرند ابر آستین‌ها را


نمیخواهد بتابد بر زمین خورشید از آن هنگام           كه دیدی بر تن صحرا، تنِ تنهاترین‌ها را

دل سنگ كنار جاده از غم آب شد تا خواست           ببوسد زخم‌های پای آن محمل نشین‌ها را

اگرچه داغ تلخی دیده‌ای اما به لب داری           همان شیرینی شكراً لرب العالـمین‌ها را

چه نقش یا حسینی بر عقیق قلب تو حك كرد!           خـدا از اعتبار انداخت بازار نگین‌ها را

تو هم مثل حـسینت آیۀ إنـا فـتـحـنـایی...           كه عشقت فتح كرده قلب‌ها و سرزمین‌ها را

به آتش می‌زنـد پـروانۀ شـمـع دمشق تو           كه با خون خودش پاسخ دهد هل من معین‌ها را

به من یك جرعه از صبرت بنوشان و دعا كن تا           بـیـایـم پا به پای مـاتـم تو اربـعـیـن‌ها را

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها ( ورود به کربلا)

شاعر : ناشناس نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : ترکیب بند

کـیست زینب همیشه بی‌هـمـتا            نــــور مـسـتــور عــالــم بــالا

کیست زینب نفس نفس حـیـدر            کیست زینب تپش تپش زهـرا


کیست زینب حسین پرده نشین            کیست زینب حسن به زیر کسا

کیست زینب کسی چه می‌داند            غـیـر آن پـنـج آفــتــاب هُــدی

کـیست زیـنب تـلاطـم عـبـاس            کـیـسـت زیـنـب تـمـوّج دریــا

ذوالـفــقــار عـلـی مـیـان نـیـام            اوج نـهـج الـبـلاغـه‌ای شـیــوا

کیست او شـرح ســورۀ مـریم            روشنی بـخـش هـاجـر و حـوّا

کیست زینب حجاب جلوۀ غیب            صبـر اعـظـم، صلابت عظما

قـلـمـم بـشـکـنـد چـه می‌گـویـم            من و اوصـاف زینب کـبری؟

من چه گـویم که گـفت اربـابم            حضرت عـشـق، التـماس دعا

الـسـلام ای شـکـوه نـام حسین

دومـیـن فـاطـمـه، تـمامِ حسین

آسمان هم در انحـصارش بود            کـهـکـشان گوشۀ نـقـابـش بود

آتـش؛ آتـش گـرفـتــۀ نــورش            آب، سـیــراب آبـشــارش بـود

بعد پـنجـاه و چـند سال حسین            باز هم غـرق در بهـارش بود

قـامـتـش را نـدیـد حــتـی مــاه            که عـلـمـدار پـرده دارش بـود

محـرم مـحـمـلش فـرشته نبود            تا عـلی اکـبـرش کـنـارش بود

کـــاروانِ عــشــیــرۀ زهــــرا            تحت امرش در اخـتیارش بود

نـاقـه‌اش روی بـال جـبـرائـیل            کـز نـدیـمـانِ بی‌شـمـارش بود

حـج خود با جـهـاد کـامل کرد            نـیــنـوا آخـریـن دیــارش بـود

محـمـلـش ایستاد و پایین رفت            لحـظـۀ سختِ انـتـظـارش بود

شور می‌زد دلش که می‌دانست            قـتـلگـاهی در انـتـظـارش بود

آه گـرمی کـشـیـد از جـگـرش

کربلا را که دیـد زد به سرش

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده شاعر محترم است اما با توجه به اینکه خداوند برای حضرت مریم در قرآن کریم جایگاه خاص در نظر گرفته و دو بار با عبارت اصطفاک حضرت مریم را برتری بخشیده است » يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى‌ نِساءِ الْعالَمِينَ‌»  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق بیشتر با آیات قرآن و انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید

کیست زینب فـراتـر از مـریم            روشنی بـخـش هـاجـر و حـوّا

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : مهدی رحیمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

در گـیر و دار غـائـله زیـنب اگر نبود            شـلاق بود و سلـسلـه زیـنب اگر نبود

ما بـین کـربلا و همین روضه‌های ما            تا حـشـر بود فـاصله زیـنب اگـر نبود


بـین صبـورهـای جهـان در کـتـاب ها            یک واژه بود حوصله، زینب اگر نبود

ذُخـرالحـسیـن بود بـرای مـسیـر شـام            در قـصـۀ مـبـاهـلـه زیـنـب اگـر نبـود

از شام تا به کوفه از این بیـشتر یقـین            پـا مـی‌گـرفـت آبـلـه زیـنب اگـر نـبود

قــطـعـاً پـیـام کـربـبـلا جـاودان نـبـود            یک پـای این معـادلـه زینب اگـر نبود

صبر سکینه نیز به سر می‌رسید زود            در کـوچـه‌ها محـصل زیـنب اگر نبود

کشتی، شکست خوردۀ طوفان طعنه بود            در شام و کـوفه ساحل زینب اگر نبود

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن قصۀ افتادن حضرت رقیه از ناقه حذف شد

میداد زجر، زجـر دو چندان رقـیه را            آن شب میـان قـافـلـه زیـنب اگـر نبود

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : حسین ایمانی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفتعلن فاعلن مفتعلن فع قالب شعر : غزل

ای غزل صبر و استـواری و ایثار            شیرزنِ کـربلا…. وصـیِّ علـمدار

روی ســرت سـایـۀ کــتـاب الــهـی            زیـر قـدمهـای تـوسـت گـنـبـدِ دَوّار


دیـدۀ گـیـتـی نـدیـده مـثـل تو زیـنب            هرنفست بسته شد به هرنـفـس یـار

حُجب و حیا و عـفاف فاطمه داری            خـطبـۀ تو خـطبه‌های حـیـدرِ کـرّار

صبر تو سِرِّ ثـبوت کرب و بلا بود            زمزمه‌ات درس دین شناسی و رفتار

نـدبـۀ روی لـب تـو مـی‌شـود آخــر            زمـزمـه‌هـای وصال جـمـعۀ دیـدار

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : حامد جولازاده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

در مـیان این قـبـیـله ما گـدای زینـبـیم            ما حسیـنـیون همیشه زیر پـای زینـبیم

زندگی‌اش را سراسر وقف محبوبش نمود            گریه کن‌های غم و درد و بلای زینبیم


گر حسینی گشته‌ایم از زحمت بسیار اوست            ما همه مـمنون تـیغ خـطبه‌های زینبیم

ماجرای کربلا را یک تنه جمعش نمود            زیـر دین انـقـلاب و ماجـرای زینـبـیم

دشمنش حتی میان بزم عیش و نوش گفت:            طیب الله ما شگفت از این وفای زینبیم

این علامت ها همه روز قیامت شاهداند            تا نفس در سینه بوده در عزای زینبیم

کارو بار روز محشر دست دخت مرتضاست            ما قـیامت هم خـدایی در ثـنای زینـبیم

کـربلای ما همه دست عـقـیله می‌رسد            اربعـیـن ما زائر کـرب وبلای زینـبیم

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : محمدحسن بیات لو نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

شیعه دارد آبرو زیرا دلش با زینب است           آبـرودار حـقـیقی در دو دنیا زینب است

راه ما راه حسین و مقصد ما کربلاست           افـتخار و اعـتـبار مکـتب ما زینب است


با وقار و با صلابت کن صدایت را بلند           چون که رمز اقتدار ما دم یا زینب است

چشم او غیر حسین ابن علی چیزی ندید           روشنی ما رأیت الا جـمیـلا زینب است

هاله‌ای از نور دورش را همیشه میگرفت           آری آن مستورۀ دور از تماشا زینب است

آنکه از حجب و حیا و پاکی و شرم و عفاف           سایه‌اش را هم ندید همسایه حتی زینب است

خم به ابرویش نیاورده است در طوفان غم           آنکه صبر از دست او پشتش شده تا زینب است

آنکه با آن خطبۀ غرّای خود یکباره کرد           مردمان کوفه را گریان و رسوا زینب است

حجت خلق خدا را با وجودش حفظ کرد           آنکه با احیاگری‌اش کرده غوغا زینب است

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : سید حسن رستگار نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

اکـثر اوقات دخـتـر مـثل مـادر می‌شود            ارث مادر عاقبت از آنِ دخـتر می‌شود

حضرت زهـرا اگر انـسیة الحـورا بود            دختر از این حیث با مادر برابر می‌شود


عطر یاس و بوی سیب آمیخته با نام او            با حضورش خانۀ حیدر معطر می‌شود

از دو دریا لؤلؤ و مرجان فقط حاصل نشد            آبشار صبر را سرچشمه کوثر می‌شود

نام زینب تا گره خوردست با نام حسین            عشق تفسیری از این خواهر برادر می‌شود

شمه‌ای از داستان عشق شور انگیزشان            از همه افـسانه‌های عاشقی سر می‌شود

احسن الحال همه عشاق با امضای اوست            او بخواهـد کـربـلای ما مـقـدّر می‌شود

ذوالبـیـان ارثیـۀ بابا برای دخـتـر است            با همین ارثیه او در کوفه حیدر می‌شود

در دفاعِ از حرم عباس درسی داده است            نیزه میگوید فقط این کار با سر می‌شود

تار و پـود چـادر مادر اگر خـاکی شده            سهم دختر نقش آتش روی معجر می‌شود

آخر هر روضه و مدحی که از دختر شده            یاد مادر میکنند و صحبت از در می‌شود

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : علی اکبر لطیفیان نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

در سیر او جبریل هم بال و پرش ریخت            وقت طواف چهارمش خاکسترش ریخت

فطـرس شد و غسل تقـرّب کرد روحش            هرکس که خاک چادرش را بر سرش ریخت


از زینـبـش زهرای دیگر ساخت زهـرا            مادر تمام خویش را در دخترش ریخت

او زینت است و بی‌نیاز از زینتی هاست            پس از مقامش بود اگر که زیورش ریخت

وقـتـی دهـان وا کرد، دیـدنـد انـبـیـا هـم            نهـج البلاغه بود که از منـبـرش ریخت

وقـتی دهان وا کرد، از بس که غـیورند            مولا صدای خویش را در حنجرش ریخت

در کـوفـه حتی سـایـه‌اش را هم نـدیـدند            فرمود: غُضّوا، چشم ها در محضرش ریخت

زن بــود امـا بـا ابـهّـت حــرف مــی‌زد            مردی نبود آن جا مگر کرک و پرش ریخت

یک گوشه از خشمش اباالفضل آفرین است            گفتیم زینب، صد ابوالفضل از برش ریخت

بـه مــرقـدش تـازه نــگـاه چـپ نـکـرده            صد لشگر تازه نفـس دوروبرش ریخت

آن قـدر بـالا رفـت و بـالاتـر کـه حـتـی            در سیر او جبریل هم بال و پرش ریخت

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر به دلایل مستند نبودن؛ مغایرت با روایت های معتبر؛ اغراق گوئی و همچنین عدم توجه به توصیه های علما و مراجع حذف شد

هـجـده سـر بـالای نـیـزه لـشگـرش بود            تا شهر کوفه چند باری لشگرش ریخت

وقـتـی هـجـوم سنگ هـا پایـان گـرفـتـند            خواهر دلش ریخت، برادر هم سرش ریخت

با نـیـزه می‌کـردنـد بـازی نـیــزه داران            آن قدر خون از نیزه‌ها بر معجرش ریخت

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : مهدی نظری نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

زینب بساط کـاخ ستم را به هم زده            زینب به روی قلۀ عصمت علم زده

مثل حسینِ فاطمه محبوب قلب هاست            زینب درون سـیـنۀ عـالـم عـلـم زده


زینب نگـو بگو هـمـهٔ هـیـبتِ عـلـی            کفار را به خطبه چو تیغِ دو دم زده

زینب به ناز شصت خودش در اسارتش            بـا دسـت بـسـتـه از ولـی الله دم زده

ای بـزدلانِ شام که خـرما می‌آورید            زینب به لـوح عالمه مهـر کرم زده

با یک اشـاره کـاخ سـتـم را به باد داد

او بــر رقــیــه نــالــهٔ بــرنـده یـاد داد

گرچه گه ورود به شهر ازدحام بود            او چادرش به لطف خدا با دوام بود

چشمان کـور شهر حرامی نـدیـد که            صدها یزید در بر زیـنب غـلام بود

اصلاً یزید، پست تر از این کلام هاست            از بس که دخت فاطمه والا مقام بود

بعد از حسین سیف خدا بود، دست او            تیغـش کـلام گشته و در بین کام بود

وقتی شروع کرد یزید از غم آب شد            کار یزید و اهل و عـیالـش تمام بود

بی‌خود که نیست دختر زهرای اطهر است

بی‌خود که نیست زینب کبرای حیدر است

او درد و داغ نیمه شب تار را کشید            بر روی شانـه‌اش همۀ بار را کشید

او گر چه ظاهراً به اسیری شام رفت            اما هـمـاره بـار عـلـمـدار را کـشـید

هر شب برای دخت علی سخت می‌گذشت            هر شب ز پای دخترکی خار را کشید

سنگین ترین غمی که در این چند روزه دید            درد اسیـری سـر بــازار را کـشـیـد

هم کاروان به زانوی او تکیه کرده بود            هم روی دوش خود تن بیمار را کشید

زیـنب اگر نـبـود حـسیـنی به جـا نبود

او گر نـبود مجـلس روضه به پا نبود

: امتیاز
نقد و بررسی

موضوع آوردن نان و خرما به عنوان صدقه در کوفه اتفاق افتاده است نه شهر شام لذا بیت زیر صحیح نیست؛ ضمن اینکه اصل موضوع پخش کردن نان و خرما نیز سند معتبری ندارد و به همین دلیل مورد نقد علما و محقیق است؛ جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین‌جا کلیک کنید.

ای بـزدلانِ شام که خـرما می‌آورید            زینب به لـوح عالمه مهـر کرم زده

مدح و مناجات با حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : مجید لشکری نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

بـا تـو تـمـام حـادثـه تـقـدیـر مـی‌شـود            بی‌تو فضای روضه چه دلگیر می‌شود

زنگـارِ قـلـب خـستـۀ آلـوده‌ای چو من            با اشک های نـاب تو تـطهیـر می‌شود


آتش به جان گریه کُـنان شعله می‌کشد            وقـتی حدیث محمل و زنجـیر می‌شود

در اوج رنج های اسارت به هر زمان            ذکـر مـدامـتـان، هـمه تکـبـیـر می‌شود

در شام و کوفه، خطبۀ جانسوز تو عجیب!            بر قـلب دشمـنـان تو شمشـیـر می‌شود

امروز رمـز زندگی شیـعـه بـی دریـغ            بـا آن تـوجّـهـات تو تـعـبـیـر می‌شـود

عباس، مشک، دست، عَلَم، کربلا، حسین            با صبـر بی‌نـظیر تو تصویـر می‌شود

هر وقت لب به وصف تو بگشود این حقیر            در حـیرتم چه زود زمان دیر می‌شود

: امتیاز

مدح و مصیبت حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : وحید قاسمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

دوبـاره روضۀ تـلـخ اسـارت زینب            مـرور متـنِ كـتـاب شـرافـت زینب

وجود معجری از نور؛ پرده درپرده             دلـیـل محـكـم حـكـم قـداست زینب


مسیـر دین خـدا را نـشـان مان داده            چـراغ روشـنِ بـرج هـدایـت زینب

رموز جملۀ «من را دعا نما خواهر»            نـهـفـتـه در ثـمـراتِ عـبـادت زینب

نماز سینه زنان رو به كعبۀ گـودال            غـروب روز دهـم با امـامت زینب

برای قـتل حسیـنـش دیه به او دادند            كـلـوخ ها شده سهـمِ غـرامت زیـنب

سكوت محض جَرَس های لشگر دشمن            نـشانِ معجـزه ای از رسـالت زینب

به پیشِ كعب نی و سنگ؛ راست قامت بود            رقیه درس گرفت از صلابت زینب

لغات خطبۀ زینب، لغات قـرآن بود            ملائـكـه هـمـه مـاتِ بـلاغـت زینب

نهیب حیدری‌اش كاخ ظلم را لرزاند            یـزیـد شوكّه شده از شهـامت زینب

صدای قاری قرآن به روی نی نگذاشت            نگـاه ها بـرود سمتِ ساحـت زیـنب

: امتیاز

مدح و مصیبت حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : روح الله مردان خانی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : مثنوی

شکسته بال و پـری شوق آسمان دارد            درون سیـنه خود زخـم بیـکـران دارد

همان که قامت صبر از صبوریش خم بود            در اوج قـلـه مـاتـم شکـوه پـرچـم بود


هـمـان کـه آیـنـۀ روشـن حـقـایـق بـود            همان که هم دم هفتاد و دو شقایق بود

همان که از غم هجران شکسته قامت او            هزار خاطره مانده است از اسارت او

هزار خاطره از شهر و کوچه و از شام            هزار خاطره از سنگ و بام و از دشنام

هزار خاطره از یاس های سرخ و کبود            هزار خاطره از کودکی که گم شده بود

به چشم خیس من امشب نگاه کن بانو             تـمـام حـس مـرا پُـر ز آه کـن بــانــو

چقدر بغض نشسته به روی حنجرتان!             بلا به دور مگر که چه آمده سرتان!؟

شـبـیـه آیـنـه های شـکـسـتـه می مـانـید            چـه قـدر آیه اَمّن یُـجـیب می خـوانـید!

من از هجوم عطش بر لبت خبر دارم            من از گـرسنگی هر شبت خـبـر دارم

نـه سـایـه ای ز تـرحـم، نه آب آوردند            بــرای تــشـنـگــیـت آفــتــاب آوردنــد

تـو ای سـپــیـدۀ صبـح قـیـام عـاشـورا            پـــیــام آور ســرخ پــیــام عــاشـــورا

بخوان سرود پریدن بخوان پَری باقیست            هـنـوز بین شماها کـبـوتـری باقـیـست

صـدای غــرشِ الله اکـبـری باقـیـسـت            میان دشت عـلـمـدارِ دیگری باقـیـست

: امتیاز

مدح و مصیبت حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : مصطفی هاشمی نسب نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

شیـعـیـان حـیـدریم و خاک پای زینبیم            با نگـاه لطف زهـرا مبـتـلای زیـنـبـیم

برکت یک عمر گریه بر برادرهای او            لطف فرمودند و حالا ما گـدای زینبیم


کـربـلا از ابـتـدا تا انتها میـدان اوست            از محرم تا صفر غرق عـزای زینبیم

در نماز وتر دست گریه کن ها را گرفت            ما حسینی گشته از فیض دعای زینبیم

رازق چشم تر عشاق تنها زینب است            اشک اگر داریم مرهون عطای زینبیم

از نجف تا کربلا هر سال جمع زائران            میهـمان سفـرۀ صحـن و سرای زینبیم

روز محشر لحظۀ "یَومَ یَفِرُ مِن اَخیه"            با نشان "سینه زن" تحت لوای زینبیم

هر مدافع تا زمین افتاد با خونش نوشت            تا نفس در سینه ها باقیست پای زینبیم

کـثرت ایرانـیان لشگـرش معلـوم کرد            بیش از هر قوم دیگر ما فـدای زینبیم

او اسارت رفت تا دین خـدا احـیا شود            ما مسلمانان رنج و غـصه های زینبیم

تازیانه خورد اما چادرش را حفظ کرد            تا ابد حیران این حُجب و حیای زینبیم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید

تازیانه خورد اما چادرش را پس گرفت            تا ابد حیران این حجب و حیای زینبیم

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها (مدح و مصیبت )

شاعر : مجتبی روشن روان نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

من زینبم سـفـیـنۀ غـمـهای حـیـدرم            زیـبـاتـرین نـتـیـجۀ اعجـاز کـوثـرم

مجلس به پا کنید محرم رسیده است            عـبد خـدا شوید در این مـاه محترم


اول کسی که آمده در روضه فاطمه است            اول سـلام کـن به دل خـون مـادرم

بعد از سلام بوسه بزن با تمام عشق            بـر پـرچــم سـیـاه عــزای بــرادرم

حرف از وفا کسی نزند با وجود من            شیـدا ترین هـوایـی اربـاب بی سرم

باور کنید پرچم عشق حسین شد...!            بر پـا فـقـط در اَثـَرِ حـفـظ معجـرم

با دست بسته حامی دلدار خود شدم            من زیـنـبم خـدیجـه عـشق پـیـمـبرم

دنـبـالـۀ رسـالـت خـتــم رســالــتــم            من زینـبـم رسـول شهـیدان بی سرم

بر من نظر به چشم اسیری مکن خطاست            عالم اسیر ماست چه دانی از این حرم

عباس اگر حریف سپاهی ز کفر بود            من در خـطابـه با همه دنیا بـرابرم

مشمول فیض نیمه شب مادرم شده            آن دیـده ای که گریه کند بر برادرم

آری عنایت سحری بود آنکه گفت:            در ابتـدای یک غـزل دیـدۀ تـرم...

آهی کشیدم از دل خسته صدا زدم:            ای مصحف ورق ورق ای روح پیکرم

ماتم، ز وضع پیکر بی جامه ات حسین!            "آیا تویی برادر من ؟نیست باورم"

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

باور کنید پرچم عشق حسین شد...!            بر پـا به پای پـارگی کهـنه معجـرم

مدح و مرثیه حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : علیرضا فولادی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

بانوی خیمه‌ها غـم غربت به بر کشید            یک کـوفه درد بر سر بار سفـر کشید

او زنـده مـانـده بود ولی رنـج کـربـلا            از کشتگـان کـرب ‌و بلا بیـشتر کـشید


در عرصه‌ای که مسلخ ماه و ستاره بود            کـبریت شامیان شد و تیغ سحـر کشید

نقـاش عـاشقـان شد و با رنگ واژه‌هـا            یک نینوا زمین و زمان شعله‌ور کشید

روشنگـرانه چهرۀ خورشید عـشق را            از پشت ابـرهای سیاست به در کشید

زینب زنی‌ست مرد که مردان بی‌افـق            تـا دور دست او نـتـوانـنـد پَـر کـشـیـد

: امتیاز

مدح و مرثیۀ حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : حسن لطفی ( تضمین غزل منزوی) نوع شعر : مدح وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : تضمین

آیِـنـه در آیِـنـه نـورِ مُـکَـرَم زیـنب است           جلوه در جلوه تجلیاتِ خـاتم زینب است

خطبه در خطبه امیرالمؤمنین دَم زینب است           زُهره در زُهره ظهورِ اسمِ اعظم زینب است


آنکه با عشقِ حسینی گَشته همدم زینب است

با مُسَمَـط با قـصیـده با غـزل با مثـنوی           صائِبی از اصفهـان و بیدلی از دهـلوی

جودی و یَغـما و نَـیِّر شهریار و مـولوی           می بَرَد اما دلم را مصرعی از مُنـزوی

این حسین تنها یک عاشق دارد آن هم زینب است

نامِ او پُر کرده عالم را حجـابـش بیشتر           خُطبه اش بنیان کَن و فصلُ الخِطابش بیشتر

غیرتش مبهوت ساز است،انقلابش بیشتر           محـمـلـش دارد تماشا و رکـابـش بیشتر

گفت با عباس پُـشتـیـبـانِ پـرچـم زینب است

شمع اگر این است دل پروانه باشد بهتر است           مِی اگر این است پُر پیمانه باشد بهتر است

سر اگر خاکِ درِ میخانه باشد بهتر است           عقل در توصیفِ او دیوانه باشد بهتر است

در شهامت برتر از سارا و مریم زینب است

عشق وقتی می تپد عاشق پرستو می‌شود           دستِ عاشق زود از حالِ دلش رو می‌شود

هر که با خـورشید شد آیینـۀ او می‌شود           دخـتـرِ شـاهِ نجـف هم شاه بـانـو می‌شود

یک تن اما حـامـیِ نامـوسِ عالم زینب است

از همان اول خدا میخواست او را شُد حسین           اصلاً او با اولین پـلکِ تماشا شُد حسین

فاطمه شُد مرتضی شُد پیش ازآنها شُد حسین           گرچه نامش بود زینب بعدش اما شُد حسین

او حسین است و حسینش هم مُسَلَم زینب است

گرچه بر بال و پرِ خود سلسله دارد هنوز           او که باشد سـایـبـانی قـافـلـه دارد هنوز

می‌رود پشتِ بـرادر فـاصله دارد هنوز           با سرِ هر زلفِ او صدها گله دارد هنوز

آنکه ریزد در فراغت اشک ماتم زینب است

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب در اسارت

شاعر : توحید شالچیان ناظر نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل مثنوی

صبر گلــواژۀ نــابی است که زینب دارد          عشق عنوان کتابی است که زیـنـب دارد

شبنم صبح به رقص آمد و بر یاس نوشت          اشک از جنس گلابی است که زینب دارد


در زمین ظرفیت جلوه ی او پیــدا نیست          آسمان وسعت قابی است که زیـنـب دارد

اسکتوا گفتن لبهای ترک خورده بس است          شام تسخیر خطابی است که زیـنـب دارد

وتر مدیون قنوتی است که در زنجیر است          ستر مــدیون حجابی است که زینب دارد

سرفــرازیــم اگر وقـت مکــافــات عمــل          همه از لطف حسابی است که زینب دارد

وجد با شــوق به پــابوس قــلم آمده است          مثــنــوی از پی بیـت الغــزلـم آمـده است

قبله می خواست که این قـبـله نما بشناسد          مثنوی خواست که این عاطفه را بـشناسد

کیست این عاطفه ی دهر پــرستــار امام          خلــوت سینـه ی او محــرم اســرار امام

کیست این معــرفت لایــتــنــاهـی؟ زینب          شــاهــبــاز حــرم ســتــر الــهــی زیـنب

تا به رگهای زمین خون زمان جاری بود          این عــقــیــله نـفـسـش گـرم فداکاری بود

باورش سخت که در معرکه بی یاور شد          یک بغل غصه هم آغوش همین خواهر شد

روی تل رفــتــه بپــرسیـد چه ها می بیند          این سر کیست که از سینه جدا می بیـند؟

اول خونجــگــری بود که مــادر را دیــد          به ســراشــیــبــی گــودال بــرادر را دید

دشت هر گوشه معمای به هم ریخته داشت          منظری شکل هجاهای به هم ریخته داشت

دشت از اهل حرم موی پریشان میخواست          وسط هـلـهـله ها پــاره گریبان میخواست

زیــنــبی ماند و سر بی سر و سامانی ها          کــودکــان حـــرم و دست به دامــانـی ها

زینب است و سر زلفی که رها در باد است          خیمه در خیمه سکوتی که پر از فریاد است

آتشی داشت از ایــن غــائــلـه ها پا میشد          بی بـــرادر ســفــری داشت مــهـیـا میشد

بی برادر سفــری داشت اســارت را دید          آفـــتــاب حـــرم الله جـــســارت را دیـــد

کوفه از دختر صدیقه حـیــا کـرد؟ نـکرد          شام با غــربت این قــافـله تا کرد ؟ نکرد

خیزران حرمت آن کام نگه داشت؟ نداشت          طفل شش ماهه بپرسید گنه داشت؟ نداشت

زین سفر ظهرعطش ظهر محن خاطره ماند          ظهر هفتاد و دو بی غسل و کفن خاطره ماند

باورش سخت که در معرکه بی یاور شد          یک بغل غصه هم آغوش همین خواهرشد 

: امتیاز

مدح و مرثیه حضرت زینب در اسارت

شاعر : سید رضا مؤیّد نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

ماجــرای کــربلا شرح بـلای زینب است            عصرعاشورا شروع کربلای زینب است 

شرح صدرش در نمی آید به فهم اهل دل             صبر زینب آیت صبر خدای زینب است 


رو «اَلم نَشرَح لَک صَدرَک» بخوان کاین آیه را            عشق گـفتا بعد پیغمبر، ثنــای زینب است

باغبان گلشن ســرخ ولایت، اشک اوست            حافظ خون شهیدان گریه های زینب است 

پرچم سرخی که عاشورا به خاک و خون فتاد            بر سر پا باز با صبر و رضای زینب است 

کوفه و روز اسیری دیــدن زینب، دریغ!            چون در و دیوار کوفه، آشنای زینب است

بهر اثبــات ولایت رفـت بــایــد هر کجــا            ورنه کاخ ظلم و بزم می،چه جای زینب است؟

نی همین در شام و کوفه، بلکه اندر کوی عشق            هر کجا پا میگذاری جای پای زینب است

خــطـبــۀ او افــتخــار مـلــت اســلام شــد            بانگ «اَلااسلام یَعلوا» در ندای زینب است

پرچمش سرهای هفتاد و دو تن بر نیزه هاست            ای دریغا در کف دشمن لـوای زینب است 

چون توانایی به ترک جان نبودش سر شکست            قـتلگاه کوچک محــمل، منای زینب است

ای «مؤید»! ما کجا و مدح آن َرم آفرین؟            آل عصمت را سخن، در اعتلای زینب است

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن از ناقه افتادن و... حذف شد

کودکی ز آن کاروان افتاد از محمل به خاک            شب کنار بسترش، زهرا به جای زینب است

مدح و مصیبت حضرت زینب در کوفه

شاعر : وحید قاسمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترکیب بند

خانه خراب عـشـقم و ســربارِ زیــنــبــم            شـکـر خــدا که شیـعـۀ ســالار زیــنــبــم

این نالـه ها و ضجّه زدن بی دلیل نیست            یک گوشه از شلـوغی بــازار زیــنــبــم


هر کس به بیرق و علمش چپ نگه کند!            با خشم من طرف شده؛ مختار زیــنــبــم

آتش بکش، به دار بــزن، جــا نـمی زنـم            جــانـم فــداش، میــثــم تــمّــار زیــنــبــم

از زخـمـهـای گــوشۀ ابروی من نپـرس            مجــروح داغ دلــبــر و بیـمــار زیـنـبــم

شکــر خــدای عــز و جــل مکـتبی شدم

من از دعـای خیـر عــلی، زیـنـبــی شدم

غم خاضعانه گوش به فرمان زینب است            انگشت بر دهان شده، حیران زینب است

ایــوب دل شـکـستــۀ بـا آن همــه مـقــام            شاگــرد درس صبـر دبستان زینب است

هرگز نگو که چادرش آتش گرفته است!            این شعله های خیمه، گلستان زینب است

اصلاً عجیب نـیـست شـکـست یــزدیــان            وقتی حجــاب سنگر ایـمــان زینب است

او پس گرفت هـستی خود را ز گــرگهـا            پیــراهنی که مـونس کنعــان زینب است

امــروز اگــر حسینی و پــابنــد مــذهبـم

مــدیــون گــریه های فــراوان زیــنــبــم

بــاور نــمی کـنــم ســر بــازار بُــردنـت            نـامحــرمــان به مجلس اغیــار بُــردنـت

از سینۀ حسین، تو را چـکـمه ای گرفت            از کــربــلا به کـوفه، به اجبار بُــردنـت

پــای سـفــر نــداشـتــی ای داغــدار درد            با یک سـر بــریده، به اصرار بُــردنـت

پهلــو کبــود! گــریه کنــان تــازیــانه ها            با خـاطــراتی از در و دیــوار بُــردنـت

فهمیده بود شمر غــرورت شکسته است            از سمت قــتــلـگــاه عـلــمــدار بُــردنـت

تو از تمــام کــوفه طلبکــار بــودی و...            در کـوچه هاش مثل بــدهکــار بُــردنـت

در پیش گریه های تو این گریه ها کم است

سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید

خانه خراب عـشـقم و ســربارِ زیــنــبــم            در بــه در مــجــالــس ســالار زیــنــبــم

این نعــره ها و عربده ها بی دلیل نیست            یک گوشه از شلـوغی بــازار زیــنــبــم

هرکس به بیرق و علمش چپ نگاه کرد!            با خشم من طرف شده؛ مختار زیــنــبــم